De novo San Vitoiro. Un
ano mais en festas! Iste ano eu son a encargada de darlle a benvida a
todos os amigos e familiares que nos van acompañar na nosa festa,
tamén a todos vos que estades aquí dispostos a escomenzala da
mellor maneira.
Gracias a Comisión de
Festas por ofrecerme ista oportunidade de dirixirme a vos.
As miñas palabras que
falarán da Festa e da identidade.
Da festa porque
estamos en festas. Da identidade porque é algo que tamén nos dá a
festa. E porque é algo a celebrar sempre, algo polo que facer
festa.
Se vos dades conta,
anque as festas son semellantes todas teñen algo distinto que non só
é o santo que se festexa senon que cada pobo esforzase por facer
cousas diferentes ós outros – a festa da empanada, do pemento, dos
callos, do viño, etc, etc- , tamén por traer orquestas diferentes,
mellores, mais chamadeiras, etc.
E hoxe, case que se
esforzan por ter festa. Costa moito armar unha festa. Non só
cartos. E moito o traballo, moito o tempo, moito o papel, moita a
responsabilidade que hai que poñer en xogo. E vemos arredor de nós
como nos pobos nos que un ano falla a festa o seguinte ano xa non se
fai, non hai quen consiga levantala. E entón xa non se fai mais!
Neste aspecto nós, os
do Castro, resistimos e
facemolo moi ben. Iste ano e os derradeiros as festas foron boas, as
comisións tiveron éxito; a diste ano tamén o ten xa, como amosa a
churrascada da pasada semana que encheu iste campo. Mantela festa,
fai hoxe en día a nosa identidade. Nos arredores somos das
poucas parroquias que a teñen, bar da comisión aberto moito tempo,
actividades os domingos e, como non, Semana Cultural. Unha novedade
digna de suliñar. Felicidades Comisión de festas, gracias por
facela!.
Hai unha segunda
cousa que fai a nosa identidade, a identidade do Castro. Esa é
a paisaxe, o verde, o
monte. A maravillosa orografia cun monte de perfil suave no que se
deita o pai Miño, mais un monte enganoso, cheo de repechos, de
ladeiras empinadas, de vales e escorrentias que fai anos estaban
cheas de arbores: cortizos, castiñeiros, carballos, vidueiros,
ameneiros, piñeiros... cheas de animais e paxariños. Non, daquela
non habia eucaliptos nin acacias, as pragas do monte hoxe en día!.
Como tantas veces decía D. Pedro, o noso cura tantos anos, "O
Castro é o pulmón de Ourense...".
A magnifica paisaxe
percorrida pola carretera chea de curvas de Quintela a Castro de
Beiro e pola empinada Costiña de Canedo. Unha deu lugar a famosa
subida de Castro de Beiro e a outra a unha cantiga que cantaban fai
cen anos: a costiña de
Canedo, a costiña de Canedo...o subila e o baixala perdín a cinta
do pelo! Hoxe
é tamén un tramo do Camiño de Santiago polo que tantos peregrinos
de multiples países suben con esforzo.
A subida a castro de
Beiro foi parte da nosa identidade moito tempo. A comisión quixo
honrala na conferencia da seman cultural que poidestes escoitar istes
dias polo tanto eu no falarei dela.
Centrareime na paisaxe:
Como sabedes eu pasei
todalas festas de San Vitoiro eiqui dende nena, dende que me
trouxeron de Caracas fai xa case que.... unha eternidade!!!. Hoxe
quero lembrarme dunha festa do San Vitoiro en particular.
Sería polo
ano 1965 -mais ou menos- que veu o lume o dia da Festa. Nunca antes
se vira outra! Ou polo menos nós, os nenos daquela. O lume subia
furioso pola carretera que ven de Quintela e corria cara a Costa de
Canedo. Nada quedou de Viñás, a Penoubiña, a Cantarilla,
Fargulleiros, a Serpe, de toda a Costa. Miles de árbores, animais,
morreron. Parou a música e todolos veciños foron apagar no lume.
Mesmo os nenos colaboramos enchendo caldeiros de auga porque había
cadeas de persoas que levaban a auga as beiras da aldea preparandose
por se o lume chegaba arredor das casas.
Todos estábamos
abraiados, mortos de medo. Os maiores temian perder todo o que tiñan:
casa, animais, eidos e os nenos.... non sei que pensábamos, mais ca
que todo era terrorifico porque o noso mundo descolocouse de golpe.
Cando o lume
parou.......todo era color negro, a terra era coma a borralla...un
asco, mais un asco negro!!.
Pra min houbo unha
fenda na miña nenez: o que pasou antes do gran lume e todo o que
pasou despois!
Dende aquela pasaron
moitos anos. Pasaron tamén moitos lumes. Cada ano. Cada dous....
Depende. ¿depende de quen? Habia dictadura, agora hai democracia.
Unhos deixaronnos outros naceron e o lume sigue vindo, invariable.
Cada ano...cada dous!!!. ¿depende de qué?
Mais ¿porque falo do
lume cando estou a falar da identidade? Porque o lume mata o que
somos, mata a quén somos nos, os do Castro. E ¿quén somos? Somos
xente do verde, da natureza, xente que entende de aire, de auga, de
choiva, de lúas, de terra, de animais. Xente que ten unha fala na
que a totalidade das verbas son referidas a agricultura, pesca,
gandaria e ós seus oficios.
Mirade ben: se non hai
monte, se non hai bosque, se non hai natureza nin hai agricultura,
nin gandaria nin case pesca (a borralla dos lumes provoca nas rías a
enfermedade dos moluscos coma o mexilón). A economía fundese, o
paisaxe desaparece e nós todos somos menos felices pois a felicidade
procurase con praceres sinxelos e -como está probado
cientificamente- a acción mais sinxela e curativa é observar a
beleza, mergullarse nun mar de tranquiladade só rota polo rumor do
vento e os píos dos paxariños, que as horas devalen deica que
chegue o solpor. Nós, que disto temos abondo damonos o luxo de
perdelo cada ano... ou cada dous!.
E ¿qué ten que ver
isto coa celebración dunha festa?. Pois que pra celebrar a festa, o
pracer de estar xuntos, hai que contar con motivos
pra facelo, pra celebrar. Dito xa que a festa é identidade e
que nós nisto levamos dianteira, precisamos manter moito tempo a
outra cousa que nos da identidade. O paisaxe, o monte, o verde, a
beleza do chan no que vivimos.
Isto lévame o final
das miñas palabras momento no que quero facervos unha petición:
manter a identidade, coidar o que somos e quen somos pra así manter
motivos pra celebrar.
E pra iso precisamos
alexar o lume de nós, coidar o noso monte. E non é ista unha cousa
de políticos senon da xente. Calquer político traballará nun tema
se a poboación llo esixe, polo tanto somos
nós os que temos que decidir e organizar como queremos coidar
o monte. Boto o aire unhas perguntas
¿Para qué non
aporveitar e facer sendeiros e rutas pra perrecorrer a pé ou na
bici de montaña?
¿Para qué non repoboar
con árbores tradicionais que den sombra, leña e fagan pradeira por
debaixo?
¿Para qué non tentar
de introducilo cultivo dos olivos no que Galicia foi senlleira fai
séculos e agora estase a recuperar con moito éxito empresarial?.
¿Para qué non
iniciar a explotación do monte para enerxias limpias tipo biomasa?
Aqui temos duas
asociaciós dos veciños, logo temos xa unha estructura que pode ir
traballando no asunto pra que o próximo ano quen faga a festa ou
quen dé o pregón poida decir que botamolo lume fora un ano mais, e
que mantemos a nosa identidade e os motivos pra seguir a facer festa.
Lembradevos que a
identidade do Castro está en xogo e que é algo que non nos
pertenece soio a nós senon que somos os transmisores para os fillos
os netos.
E agora a disfrutar:
comer e bailar até caer rendidos...!
Viva Castro de Beiro!!
Viva San Vitoiro!!!
Moitas gracias!
No hay comentarios:
Publicar un comentario